برای داشتن چمن های زیبا و تمیز، بایستی بتوانید عملیات آبیاری، کوددهی، وجین و چمن زنی را به خوبی انجام دهید. بعلاوه مواد مغذی خاک باید به صورت کامل امکان دسترسی به ریشه چمن را داشته باشند. گیاهان ریشه های مختلفی نظیر ریشه های عمودی، ریشه های افشان و... دارند. یکی از معضلات پیش روی گیاهان با ریشه افشان، نظیر چمن ها، در هم پیچیدگی ریشه آن ها و در نتیجه خفگی فضای رشد و تغذیه آن ها در خاک است. برای افزایش نفوذ آب و هوا به خاک در فضاهای سبز و چمن ها، از عمل هوادهی استفاده می کنند. عملیات هوادهی، نفوذ آسانتر هوا و آب به خاک را امکان پذیر کرده و از این رو می توان از آن به عنوان یک عملیات حیاتی در چمن یاد کرد. عملیات دیگری که به تنفس ریشه گیاه در خاک کمک می نماید، برش عمودی چمن است. چمن ها نیز همچون بسیاری از گیاهان دیگر به وجین نیاز دارند تا ریشه آن جای کافی را برای رشد و جذب مواد مغذی خاک داشته باشند و به این ترتیب برای داشتن چمن های با طراوت باید از عملیات وجین یا برش عمودی چمن استفاده کرد. تفاوت هایی بین هوادهی و برش عمودی چمن وجود دارد که در  ادامه به آنها اشاره می شود.

هوادهی

عملیات هوادهی شامل ایجاد سوراخ در خاک به منظور نفوذ آسانتر هوا، آب و مواد غذایی در خاک و رسیدن به ریشه خاک می باشد. این  عمل به رشد عمیق و قوی ریشه و در نتیجه تراکم بیشتر چمن کمک می کند.

مهم ترین دلیل برای انجام عملیات هوادهی از بین بردن فشردگی خاک است. خاک های فشرده از تعداد زیادی از ذرات با حجم مشخص تشکیل شده اند که این تعدد ذرات از گردش صحیح هوا، آب و مواد مغذی خاک در فضای بین آنها جلوگیری می نماید. وجود گل و لای اضافی چمن و یا مواد معدنی دفن شده در زیر لایه قابل دسترس خاک (در محدوده سخت لایه زراعی)، ریشه را در فقر عناصر ضروری و مفید خاک قرار می دهد.

زمان هوادهی

برای تخمین صحیح زمان انجام عملیات هوادهی باید در ابتدا نوع خاک خود را بدانید. انواع مختلف چمن در دوره ای از مشخصی از فصل حداکثر رشد خود را دارند. بهترین زمان هوادهی چمن دقیقا قبل از یا در حین دوره ماکسیمم رشد می باشد، که رشد چمن تسریع یافته و بهبود می یابد.

  • چمن های فصل گرم نظیر چمن های بوفالو، برمودا یا سنت آگوستین ماکسیمم دوره رشد خود را در خلال تابستان سپری می کنند. درصورتی چمن شما از نوع گرمسیری است، بهترین زمان هوادهی اواخر بهار تا اوایل تابستان می باشد. 

  • چمن های فصل سرد نظیر گونه های کنتاکی و... ماکسیمم دوره رشد خود را در خلال زمستان و با پایین آمدن دما سپری می کنند. چمن های سردسیری را در اواخر تابستان یا اوایل پاییز هوادهی نمایید. 

 

خاک های رسی سنگین به دلیل ذرات کوچک تر و گرایش به فشردگی بیشتری که دارند، باید به صورت مداوم هوادهی شوند. خاک های شنی هر دو سال یکبار نیاز به هوادهی دارند. همچنین اگر فضای سبز شما در منطقه ای است که عبور و مرور زیادی بر روی آن انجام می شود، عملیات هوادهی را به صورت سالیانه یک بار انجام دهید. همچنین هوادهی را در سالی که بذرپاشی کرده اید، انجام ندهید. عمق و نرخ رشد ریشه را به صورت آزمایشی نیز می توانید به دست آورید.

درصورتی که چمن شما برای مدت زیادی آبیاری نشده است، پیش از انجام عملیات هوادهی چمن را به مقدار مناسب آبیاری نمایید. هواده های دستی و موتوری در خاک های نرم بهتر کار می کنند. همچنین پس از عملیات هوادهی، کودپاشی به زمین لازم می باشد. با این کار، مواد مغذی کود راحتتر جذب ریشه می شوند.

برش عمودی

برش عمودی ریشه چمن به منظور کاهش تراکم ریشه چمن در زیر سطح خاک انجام می گیرد. برش عمودی ریشه چمن برای زمین های چمن بزرگ، فضاهای سبز وسیع و زمین های گلف بسیار حیاتی است، در حالیکه این عملیات برای چمن های زینتی و موقتی، از اهمیت کمتری برخوردار است. در این زمینه، دو روش وجود دارد: برش عمودی (verticutting) و تیغ زنی (scarifying).

برای حذف انبوه ریشه های متراکم و کاه برگها در خاک، از تیغه های برنده عمودی که نازکتر بوده و دارای تعداد بیشتری هستند استفاده می شود. برنده های عمودی به منظور استفاده در بالای لایه متراکم برای حذف گیاهان مرده و پوسیده و گل و لای متراکم استفاده می شود. 

تیغه های برنده عمودی 

تیغه های scarifier

کاهبرگ ها، همیشه به عنوان عوامل مزاحم پرورش فضای سبز محسوب نمی شوند. به طوریکه حتی مقدار کمی از این مواد، می تواند مانع از کاهش فشردگی خاک در مناطق پر عبور و مرور شود. اما وقتی ارتفاع تجمعی این ریشه های متراکم به بیش از 2 سانتی متر برسد، میکروارگانیسم های موجود در آنها، شروع به تغذیه از مواد مفید مورد نیاز (آب، هوا، مواد مغذی) چمن می کند.

متخصصین چمن توصیه می کنند، زمانیکه عمق لایه کاهبرگ به 3 سانتیمتر رسید، کار پاکسازی آنر انجام دهید. جهت بررسی عمق این لایه، قطعه های چمن به صورتی مربع 5 سانتیمتری و به عمق 5/7 سانتیمتر بریده و آن را از خاک بیرون آورید و ضخامت لایه کاهبرگ (فاصله از بالای لایه قهوه ای تا بالای سطح خاک) را اندازه گیری کنید. راه دیگرتعیین زمان پاکسازی لایه کاهبرگ، هنگامی است که ماشین چمن زنی رگه ها و تکه های قهوه ای رنگ روی چمن بر جای می گذارد. این امرزمانی اتفاق می افتد که لایه کاهبرگ نرم است و چرخ های ماشین چمن زنی در آن فرو می رود وتیغه ها، چمن را از خاک کنده و بیرون می آورند. زمان پاکسازی لایه کاهبرگ به اقلیم و نوع چمن نیز بستگی دارد. برای چمن های فصل، پاییز ترجیح داده می شود. بهتر است که پاکسازی را در اول فصل انجام دهید زیرا هنوز حداقل یک ماه آب وهوای مناسب جهت رشد چمن درپیش رو است. همچنین چمن های فصل سرد را در اوایل بهارنیز  می توان از لایه کاهبرگ پاک سازی کرد. بهترین زمان پاکسازی لایه کاهبرگ در چمن های فصل گرم، اواخر بهار است یعنی زمانیکه می توانند سریعاً بهبود یافته و رشد کنند.