تردد زیاد روی نواحی تفریحی و زمین‌های ورزشی سبب فشرده شدن بستر چمن می‌گردد و لذا سطح چمن‌کاری در این مناطق نیاز به نگهداری و ترمیم دارند. از ادوات مهمی که برای به حداقل رساندن فشردگی خاک استفاده می‌گردند، ماشین‌های هواده می‌باشند. این دستگاه‌ها با هوادهی منطقه ریشه و بهبود زهکشی سطحی، از مانداب شدن آب جلوگیری می‌کنند و جریان سریع اکسیژن به ریشه گیاه را منجر می‌شوند. در صورت هوادهی مناسب، رشد گیاه بهتر شده و چمن‌هایی سبز و شاداب خواهیم داشت.

انواع دستگاه‌های هواده

این دستگاه‌ها علاوه بر این که به صورت‌های دستی، موتوری، نفربر و پشت تراکتوری موجود می‌باشند، از نظر مکانیزم به صورت‌های ذیل تقسیم می‌شوند:

هواده دارای انگشتی:

این نوع هواده، سوراخ‌های گرد عمودی در زمین ایجاد می‌نمایند. این عمل با استفاده از انگشتی انجام می‌شود. انواع مختلفی از انگشتی قابل سوار شدن روی دستگاه می‌باشد که چهار مدل دارد.

  • انگشتی تو خالی بلند: برداشتن توده‌ای از خاک چمن به صورت فتیله بلند (عمق نفوذ زیاد)
  • انگشتی تو خالی کوتاه: برداشتن توده‌ای از خاک چمن به صورت فتیله کوتاه (عمق نفوذ کم)
  • انگشتی توپر سر باریک: برای اصلاح زهکشی سطحی چمنزار با حداقل به هم خوردگی چمن
  • انگشتی توپر سر پهن: برای اصلاح عمودی و ریشه زنی تقویتی چمنزار.

بهتر است سوراخ‌های ایجاد شده در سطح چمن، با مواد متخلخل و مواد پوششی سطحی پر شوند. این عمل به زهکشی سطحی کمک می‌کند و باعث نفوذ بهتر هوا در منطقه ریشه می‌شود. در بیشتر مواقع سوراخ‌های ایجاد شده به حال خود رها می‌شوند تا به مرور مسدود شده و لذا مجددا هوادهی می‌بایست انجام پذیرد. به طور کلی کم کردن به هم خوردگی سطح زمین، هوا دهنده‌ها به صورتی طراحی شده‌اند که انگشتی‌ها به صورت عمودی به خاک وارد شده و از آن خارج می‌شوند.

شکافنده عمودی

این نوع هواده، از یک محور طولی تشکیل شده که بر روی دو تکیه‌گاه نصب شده‌اند. بر روی محور، تعدادی دیسک و بر روی هر دیسک چند تیغه قرار دارد. با حرکت دورانی محور، تیغه‌ها در زمین ایجاد شکاف می‌نمایند. برای چمنزارهای ظریف همچون زمین گلف، طول تیغه و در نتیجه عمق این شکاف‌ها 10 سانتی‌متر و فاصله آن‌ها 4 سانتی‌متر بوده و برای چمنزارهای معمولی همچون زمین‌های ورزشی از تیغه‌هایی با طول بیش از 20 سانتی‌متر و فاصله 10 سانتی‌متر استفاده می‌گردد. در نوعی دیگر از این شکافنده‌ها از یک سری تیغه ستاره‌ای شکل استفاده می‌گردد که همگی بر روی یک محور طولی با فاصله مشخص از یکدیگر متصل می‌باشند. دستگاه برای هوادهی معمولی زمین‌های گلف استفاده شده و عمق نفوذ آن‌ها کمتر از 10 سانتی‌متر می باشد.

گاوآهن زهکش

از این نوع گاوآهن بیشتر در خاک‌های رسی و برای شکستن خاک سخت زیر چمن، افزایش نفوذپذیری و زهکشی خاک استفاده می‌گردد. این گاوآهن‌ها به دلیل کار در عمق زیاد نیاز به قدرت بیشتری داشته و لذا عموماً پشت تراکتوری و از نوع سوار شونده می‌باشند.