Fa |
مدیریت چمن امر مهمی است که در صورت رعایت اصول آن از بروز مشکلات پیچیده جلوگیری خواهد شد. در اینجا نکاتی در رابطه با نگهداری از چمن به زبان ساده شرح داده شده است.
چمن زنی:
چمن را به اندازه و به موقع کوتاه کنید. هریک از انواع چمن، وقتی در ارتفاع مناسبی کوتاه شوند بهترین رشد را خواهند داشت. به عنوان مثال این ارتفاع برای چمن ایرانی حدود 5-2/5 ساننتیمتر است. توصیه شده است که چمن شاداب و متراکم و دارای قابلیت رشد سریع را بیشتر از چمن ضعیف کوتاه کنند. هنگام کوتاه کردن چمن از تراشیدن آن پرهیز نمایند. چمن باید آنقدر بلند باشد که بتواند نور خورشید را جذب نماید و رشدونمو کند. نقش انگشتی در چمن زن تنظیم ارتفاع برش است. به طوریکه در هرنوبت برش بیش از یک سوم پهنک برگها بریده نشود، این توصیه به قانون یک سوم معروف است.
تیغه برش را همواره تیز نگه دارید. در اثر استفاده از تیغه کند، پهنک برگ ها پاره یا مچاله میشوند چنین زخم هایی دیرتر از زخم محل برش ترمیم میشوند، در نتیجه گیاه را نسبت به تنش های محیطی و آفات حساس تر می کند. تیغه دستگاه خود را بازدید و تیز کنید. به ویژه اگر تیغه با اشیای خارجی برخورد کند. مسیر حرکت خود را در هربار چمن زنی تغییر دهید. کوتاه کردن دائمی چمن در یک مسیر، می تواند مشکل ساز شود.
بازیافت موادغذایی از نکات دیگری است که کیفیت چمن را بهبود میبخشد. خرده های حاصل از چمن زنی را مشروط به اینکه آنقدر بلند نباشند که روی بوته ها را بپوشانند. همین توصیه را بدون نگرانی در مورد برگهایی که در پاییز می ریزند نیز رعایت نمایید.
آبیاری:
به طورکلی اغلب انواع چمن به 26 تا 50 میلیمتر آب در هفته نیاز دارند. اما اگر چمن دچار تنش های ناشی از رفت و آمد زیاد با خسارت آفات باشد به آب بیشتری نیاز خواهد داشت.در شرایط شبه بیابانی که تابش آفتاب شدید،رطوبت پایین هوا و وزش باد وجود دارد، نیاز آبی تشدید می شود. در صورت اقدام این 3عامل، حتی ممکن است روزانه تاحدود 9میلیمتر آب نیز از مجموعه چمن و خاک اتلاف شود. برعکس عدم دخالت این عوامل نیاز آبی چمن را به طور نسبی کاهش می دهد.پژوهش ها نشان داده اند که دراثر برش و کوددهی صحیح،ریشه ها به عمق خاک نفوذ نموده،سلامت چمن تامین و از آب مصرفی بهتر بهره برداری می شود.
بهترین موقع روز برای آبیاری صبح زود از ساعت 9-4 است،که کمترین وزش باد وجود دارد، تابش آفتاب شدید نیست و خطر تبخیر آب اندک است. با اینکار، ضمن پرهیز از تبخیر ناشی از تابش خورشید و اتلاف آب، روی سطح آن میماند کاهش می یابد. برعکس خیس ماندن چمن در طول شب خطر ابتلا به بیماریها را افزایش می دهد.
اگرچه رگبارهای بهاری به طور طبیعی چمن را سیراب می کنند، روزهای گرم تابستان مخاطرات را دربر دارند. بارش های پراکنده نیز می توانند چندروزی از چمن شما مراقبت کنند. اما لازم است در دوره هایی که وزش باد با گرما و خشکی هوا توام می شود دفعات آبیاری هفتگی را یک یا دو نوبت افزایش دهید.
بنابراین قابل قبول است که درهوای گرم و خشک آبیاری را متوقف نمایید حتی اگر تغییر رنگ چمن به قهوه ای شروع شود. اما اگر تصمیم گرفتید که اجازه دهید چمن وارد حالت رکود شود در این تصمیم راسخ بمانید، زیرا شروع ناگهانی آبیاری بدون رعایت یک برنامه مناسب چمن را دچار تنش نموده، آن را آسیب پذیرتر می کند.
استفاده از سیستم های آبیاری خودکار برای اجرای یک برنامه منظم آبیاری بسیار عملی است. یکی از بهترین توصیه ها برای تنظیم و یکنواختی توزیع آب، استفاده از یک حس گر باران یا رطوبت است که در صورت احساس رطوبت سیستم آبیاری را قطع می کند.
اگر چمن شما سالم است برای تحریک ریشه ها به نفوذ بیشتر در خاک، در هر نوبت آب بیشتری مصرف نموده و اجازه دهید بین دو آبیاری خاک خشک شود.
کود دهی:
قبل از اقدام به کود دهی باید سه سوال را پاسخ داده باشید. چه کودی را ؟ در چه زمانی؟ و چگونه؟ باید مصرف نمود.
ازت(نیتروژن) N فراوان ترین عنصر غذایی است که در گیاهان یافت می شود، پس باید به بیشتریم میزان تامین شود، پتاسیم K در رده دوم و فسفر P پس از آن قرار می گیرند. هریک از آنها برای رشد و نمو گیاه و ترمیم آسیب های وارده لازمند.علاوه بر این عناصر متعدد دیگری برای چمن ضروری هستند که اغلب خاک معمولی انها را تامین می کند. مقادیر کم یا بیش از اندازه این عناصر می تواند مشکلات ناخواسته ای را ایجاد کند. بنابراین انتخاب نوع،زمان، مقدار و تکنیک مصرف صحیح آنها بسیار مهم است.
دو برابر کردن میزان مصرف توصیه شده،رایج اما اشتباه است. از اینکار بپرهیزید تا از مشکلات سوخت دهی برگ ها پرهیز کرده باشید. بهتر است کود ازته را به طور منظم و مکرر و به مقدار کم مورد استفاده قرار داده یا از کودهایی که ازت خود را در یک دوره طولانی (Slow release) آزاد می کنند استفاده کنید. به هرحال حداکثر میزان مصرف کودهای مجاز ازته رایج در هرنوبت کوددهی 45 کیلوگرم در هکتار است که بر حسب نیاز باید یک تا چهار نوبت درسال مصرف شود.
درباره زمان کوددهی به طور ساده می توان گفت: وقتی چمن در حال رشد فعال است آن را کود دهید، وقتی نیست به حال خودش بگذارید. وقتی شرایط محیطی مساعد نباشد کود نمی تواند چمن را وادار به رشد کند. زمان رشد فعال برای چمن های فصل سرد(سرما پسند) هنگامی است که درجه حرارت 27-15/5 درجه سانتیگراد باشد. بنابراین کودها را در دوره رشد فعال مصرف کنید تا ریشه ها توسعه یافته، بوته ها تقویت شود و بتوانند دوره هایی را که رشد فعال نیست و پتانسیل بروز تنش بیشتر است بهتر پشت سر گذارند. به جای بهار در اوایل پاییز کوددهی کنید. این تدبیر باعث می شود که چمن مدت بیشتری سبز مانده و رشد بهاره را زودتر و قوی تر آغاز کند.
هوادهی (Aerification):
ماشین هواده دستگاهی است که استوانه هایی از خاک را خارج نموده، حفراتی به قطر 2/3-2/2 سانتیمتر و به عمق تقریبی 7/6 سانتیمتر در چمن ایجاد می کند. این حفرات در خاک باقی می مانند تا بتدریج فروریخته و با خاک و چمن پوشانیده شوند.
هوادهی امتیازات زیادی از جمله کاهش تراکم خاک، افزایش میزان نفوذ آب و اکسیژن در خاک و کاستن از شدت مشکل کاهبرگ دارد. هوادهی در مواردی که خاک به علت عدم تهیه بستر کاشت مناسب یا رفت و آمد زیاد فشرده شده بسیار مفید است. در اثر فشردگی خاک ریشه ها سطحی مانده و چمن نسبت به حمله آفات،بیماریها و تنش های محیطی حساس تر می شود. علوه بر این میران ابیاری به دلیل جاری شدن آب در سطح خاک و جمع شدن آن در نقاط پست کاهش پیدا می کند. بهترین زمان انجام اینکار در هوای خنک اواخر تابستان و اوایل پاییز است که فرصت کافی برای رشد مجدد و بهبود چمن در فصل زمستان وجود دارد.