آبیاری قطره ای

معرفی سیستم آبیاری قطره ای
از جمله روش های جدید آبیاری که به سرعت در کشورهای مختلف رو به گسترش است، روش آبیاری قطره ای است. به کلیه روشهایی گفته می شود که در آنها آب به مقدار کم و حدود 1 تا 10 لیتر در ساعت به آرامی در نزدیک گیاه ریخته می شود، به همین دلیل این روشها را آبیاری با حجم کم نامیده اند. در اینگونه آبیاری آب در یک سیستم لوله ای در مزرعه توزیع می شود که فشار آب در هنگام خروج از قطره چکانها نزدیک به صفر می باشد. بنابراین یکی از روشهای آبیاری تحت فشار به حساب میاید که در آن فشار آب بسیار کم است. در این نوع سیستم آب مورد نیاز از اجزاء مختلف دستگاه به گیاه منتقل می شود.

اجزای اصلی سیستم آبیاری قطره ای عبارتند از:

• لوله های اصلی
• لوله های جانبی
• قطره چکان ها (گسیلنده، در پیر)
• دستگاه های تنظیم کننده فشار
• دستگاه های تصفیه آب

اجزای فرعی عبارتند از:

• فشار سنج
• دماسنج
• دستگاه های اندازه گیری دبی
• تانک کود
• ادوات خودکار و کنترل از راه دور

قطره چکان آخرین جزء سیستم آبیاری قطره ای می باشد که آب را مستقیما به گیاه می رساند. عملکرد قطره چکان بر اساس ساختار آن، به صورت قطره ای، جت یا فوران کوچک پیوسته می تواند باشد و در مجموع قطره چکان آب را با فشار مشخص خارج می سازد و با پایین آوردن فشار سیستم یک گسیلنده فورانی را می توان به گسیلنده قطره ای تبدیل کرد. از میان اجزای سیستم، لوله های اصلی و لوله های جانبی و انواع قطره چکان ها مهم ترین قسمت ها در این نوع سیستم ها را تشکیل می دهند و در بسیاری از کاربردهای عملی سایر اجزای اصلی و همچنین اجزای فرعی مورد استفاده قرار نمی گیرد و یا از تجهیزات موجود واحدهای کشاورزی با اندکی تغییرات برای این منظور استفاده می شود.

طرز کار سیستم آبیاری
در آبیاری قطره ای آب از یک شبکه لوله کم فشار به صورت یک الگوی از قبل تعیین شده، پخش می شود. وسیله خروج آب به خاک قطره چکان یا گسیلنده نام دارد. قطره چکانها از طریق یک نازل باریک یا مسیر جریان طویل، فشار موجود در شبکه لوله را کاهش می دهند و موجب کاهش دبی تخلیه تا حدود چند لیتر بر ساعت می شوند. آب بعد از خروج از قطره چکان توسط نیروهای کاپیلارتی و ثقل در خاک جریان می یابد، بنابراین سطحی که به وسیله هر قطره چکان خیش می شود با عوامل محدود کننده جریان افقی آب محدود می گردد.

برای درختان و تاکها که گیاهانی دائمی با فاصله زیاد از یکدیگر می باشند، قطره چکانها به صورت واحدهای ساخته شده مجزا بوده و توسط یک زایده به خط انتقال آب مرسوم به لوله های جانبی یا فرعی متصل می گردند. برای گیاهان ردیفی کمتر دائمی مانند گوجه فرنگی، نیشکر و توت فرنگی لوله های فرعی و قطره چکانها را با هم به صورت یک واحد قابل جدا ساختن می سازند که سوراخ هایی با فواصل 9 تا 36 اینچ دارند که آب از آنها به بیرون تراوش می کند.

بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول

سیستم آبیاری قطره ای به عنوان محصول نهایی در خدمات کشاورزی کاربرد دارد. از نظر کالای جایگزین می توان به سیستم آبیاری تحت فشار بارانی و سیستم های سنتی اشاره کرد. اما با توجه به نوع کاربری و نحوه آبیاری آن، این سیستم به عنوان کارآمدترین سیستم مطرح می باشد. همچنین از نظر جایگزین کردن لوله های آزبست به جای لوله های پلی اتیلنی، با توجه به مشکلات اتصال گسیلنده ها، رسوب گیری و اصطکاک آب با جداره لوله، استفاده از لوله های پلی اتیلنی مناسب تر می باشد.

اهمیت استراتژیک کالا در دنیای امروز

استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار نیز با توجه به تأثیر قابل ملاحظه در جلوگیری از هدر رفتن آب، می توانند به خصوص در مناطق خشک کشور بسیار مفید باشد. لذا اگرچه فرآیند تولید تجهیزات مورد استفاده در آبیاری قطره ای شامل لوله های اصلی و جانبی، قطره چکانها و …، آسان بوده و مواد اولیه آن نیز در کشور در دسترس می باشد و محصولات تولیدی از این حیث دارای برتری استراتژیکی نمی باشند لیکن توسعه دانش تولید تجهیزات مورد نیاز برای تحت فشار و افزایش کیفیت و کاهش هزینه های تولید با توجه به کاربرد وسیع این محصولات در کشور از اهمیت استراتژیکی برخوردار است.